Terör devleti İsrail’in 7 Ekim’den bu yana saldırılarını sürdürdüğü Gazze Şeridi’nde yaşanan gerilim, 2024 yılının ilk haftalarından itibaren tüm bölgeye yayılacağının sinyalini veriyor.
Ortadoğu’daki durum bir kez daha ABD dış politikasının odak noktası haline geldi.
ABD merkezli Dışişleri dergisi, Orta Doğu’daki olumsuz gidişatın bölge ülkeleri tarafından düzeltilebileceğini yazdı.
Amerika sonrası bölgesel düzen
“Ortadoğu’yu yalnızca Ortadoğu düzeltebilir” başlıklı analizde “Amerikan sonrası bölgesel sisteme giden yol” ifadesi kullanıldı. Bölgede oluşması muhtemel yeni dengelerin Türkiye üzerinden kurulduğu görüldü.
Türkiye’nin Ortadoğu’da yeni yol belirleme vurgusu
Mevcut bölgesel ve küresel dinamiklerin Washington’un baskın rol oynamasını “çok zorlaştırdığı” ifade edilerek, şöyle devam edildi:
“ABD’nin uzun vadede Orta Doğu’ya önemli diplomatik ve güvenlik kaynaklarını aktaracağına dair iddiaya girmek mantıksız olur. Bölgesel güçlerin yanı sıra, Mısır ve Ürdün’ün yanı sıra Katar, Suudi Arabistan, Türkiye ve ABD de Ortadoğu’ya yatırım yapıyor. Savaşın başından beri koordinasyon içinde olmamız mantıksız olacaktır.” “Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) gerçek anlamda kolektif bir yol çizmek için acilen harekete geçmesi gerekiyor.”
Ankara’nın teklifi: Garantör sistemi
Ankara’nın, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarını sona erdirme ve bölgenin güvenliğini sağlama yönündeki çabalarına dikkat çekildi:
“Türkiye, bölgedeki devletlerin Filistin’in güvenliğini ve yönetimini koruyup desteklediği, ABD ve Avrupa ülkelerinin İsrail’e güvenlik garantisi verdiği çok ülkeli garantör sistemi kavramını gündeme getirdi.”
İsrail ve İran’la ilişkileri var
Tüm bölgeyi kapsayan bir forum fikrine şüpheyle yaklaşıldığı bir dönemde, işbirlikçi yeni güvenlik mekanizmalarının oluşturulabileceği ifade edildi.
Analizde ayrıca Türkiye’nin hem İsrail hem de İran’la ilişkileri olduğu ve bu iki ülkenin olası bir foruma katılmasının “değerli” olacağı vurgulandı.
“Bu anın Türkiye ile yakalanması gerekiyor”
Bölgede gerginlikler devam etse de uzlaşmanın sağlanması ve güvenliğin artırılması için “yeniden başlama anı”nın yaşanabileceği dile getirildi.
“Bu anın Türkiye gibi bölgesel güçlerle birlikte değerlendirilmesi gerekiyor.” Şunlar ifade edildi:
“Ortadoğu bir hesaplaşmayla karşı karşıya. Gazze’de yaşanan korkunç kan nedeniyle kriz ve çatışma derinleşebilir veya farklı bir gelecek inşa edilebilir.”
